Wielkie modele językowe (LLM) generują język podobnie jak ludzie
15 maja 2025, 08:33Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego i Allen Institute for AI ze zdumieniem zauważyli, że wielkie modele językowe (LLM) – takie jak używane np. przez ChatGPT – generalizują wzorce językowe podobnie jak ludzie, poprzez analogie a nie ścisłe trzymanie się zasad. Badacze postanowili sprawdzić, na ile prawdziwe jest powszechnie panujące przekonanie, że LLM generują swoje wypowiedzi na podstawie obowiązujących zasad, które wydedukował z danych treningowych. Tymczasem okazało się, że – podobnie jak ludzie – modele językowe posługują się przykładami i analogiami podczas tworzenia nieznanych sobie słów.
Terapia genowa pomaga dzieciom z uszkodzonym układem odpornościowym
25 sierpnia 2011, 12:19Na University College London powstały dwie terapie genowe, które pomagają dzieciom z ciężko uszkodzonym układem odpornościowym. Dzieci cierpiące na SCID (ciężkie złożone niedobory odporności) rodzą się z tak uszkodzonym układem odpornościowym, że medycyna traktuje go tak, jakby w ogóle nie istniał. Takie dzieci muszą żyć w sterylnym środowisku, co ma dramatyczny wpływ na ich kontakty społeczne i możliwości rozwoju.
Zidentyfikowano odciski palców Leonarda da Vinci
2 grudnia 2006, 10:34Rekonstrukcja odcisków palców Leonarda da Vinci jest rezultatem 3 lat badań. Pozwoliła rozstrzygnąć, czy jest on autorem kilku spornych manuskryptów oraz obrazów — powiedział Luigi Capasso, dyrektor Instytutu Badań Antropologicznych na Chieti University.
Rekordowo długie pożeranie gwiazdy przez czarną dziurę
8 lutego 2017, 07:38Czarna dziura tak długo rozrywa i pochłania gwiazdę, że ustanowiła nowy rekord. Jak mówią naukowcy, którzy pracowali pod kierunkiem Danchenga Lina z University of New Hampshire, proces niszczenia gwiazdy przez siły pływowe czarnej dziury trwa 10-krotnie dłużej niż dotychczas obserwowane zjawiska tego typu.
Dźwiękowa komunikacja między roślinami a zwierzętami
17 lipca 2025, 08:05Ćmy decydują o tym, gdzie złożyć jaja na podstawie... dźwięków wydawanych przez rośliny – donoszą naukowcy z Uniwersytetu w Tel Awiwie. Okazuje się zatem, że nie tylko rośliny modyfikują swoje zachowanie, odbierając dźwięki wydawane przez owady – o czym pisaliśmy niedawno – ale również zwierzęta reagują na dźwięki wydawane przez rośliny. I podejmują na tej podstawie jedne z najważniejszych decyzji w ich życiu.
Zmienny jak pole "widzenia" nietoperza
14 września 2011, 10:46Niektóre nietoperze mają o wiele większą kontrolę nad echolokacją niż wcześniej sądzono. Badania nad rudawką nilową (Rousettus aegyptiacus) wykazały, że ssaki te mogą m.in. manipulować szerokością wiązki dźwięków. Naukowcy porównują to do dostosowywania przez ludzi wielkości okienka uwagi.
Szkoła wydłuża życie
5 stycznia 2007, 11:04Wśród czynników społecznych wpływających na długość życia najważniejsze wydaje się wykształcenie. Publicyści z New York Timesa wspominają, że "przebija" ono pod tym względem zarówno rasę, jak i dochody. Podobny efekt obserwuje się we wszystkich krajach świata.
Dzikie słonie śpią najkrócej ze wszystkich lądowych ssaków
2 marca 2017, 10:59Dzikie słonie afrykańskie śpią najkrócej ze wszystkich lądowych ssaków.
Wewnętrzne jądro Ziemi powstało dzięki węglowi? Badania rzucają nowe światło na skład jądra
5 września 2025, 11:14Jądro wewnętrzne Ziemi, sztywne bogate w żelazo ciało stałe o średnicy 1250 kilometrów powoli rośnie, w miarę jak płynne jądro zewnętrzne ochładza się i krystalizuje. Specjaliści od dawna nie mogą dość do porozumienia, kiedy rozpoczął się ten proces. Jedni uważają, że trwa on od ponad 2 miliardów lat, zdaniem innych to proces stosunkowo niedawny, liczący sobie nie więcej niż pół miliarda lat. Badań nie ułatwia fakt, że nie wystarczy po prostu stwierdzić, kiedy materiał jądra schłodził się na tyle, by skrystalizować.
Poliandria nasila się przy chowie wsobnym
26 września 2011, 10:37Samice w populacjach z wyższym wskaźnikiem wsobności są bardziej promiskuityczne, by wyeliminować plemniki od niekompatybilnych genetycznie samców. Spółkują z wieloma partnerami, by wybrać jak najlepszą spermę, choć tylko jeden samiec gwarantuje zapłodnienie, a promiskuityzm może mieć niekorzystne, nawet śmiertelne, dla samicy skutki.
